„Uznanie pracy za cnotę wyrządziło nam wszystkim ogromne szkody i że we współczesnych gospodarczo rozwiniętych państwach powinniśmy głosić wartości zupełnie inne niż dotąd.” Bertrand Russell. 

Bertrand Russell to angielski filozof, logik, genialny matematyk i laureat nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Dzisiaj to także nasz ekspert IT przy procesie deinstalacji. Co prawda pan Russell już nie żyje, ale za życie powiedział: jeśli ktoś po przeczytaniu moich tekstów podejmie się kampanii na rzecz bezczynności to znaczy, że nie żyłem na próżno. Ja się podejmuję – nie żył pan na próżno, Mr. Russell.

Spis treści

1. Aplikacja „Kult pracy”
2. Wymagania systemowe
3. Instalacja
4. Test działania aplikacji na naszym systemie operacyjnym
5. Działanie aplikacji
6. Skutki społeczne aplikacji
7. Deinstalacja

Kult Pracy v9.33 - rys. Asia Boruc

1. Aplikacja „Kult pracy”

„Kult pracy” to program użytkowy, którego funkcjonalnością jest podpowiadanie systemowi operacyjnemu jakie działania są poprawne i oczekiwanie, a jakie nieprawidłowe i zbędne. Aplikacja uruchamia poczucie radości i spełnienie w przypadku tych pierwszych działań, oraz wyrzuty sumienia w przypadku tych drugich.

2. Wymagania systemowe

System operacyjny z wyłączoną funkcją samoświadomości lub niższy

3.  Instalacja

Proces instalacji zaczyna się kiedy system operacyjny ma kilka lat i osiąga pełną funkcjonalność kiedy OS ma lat około dwudziestu. Następnie konieczny jest ciągły  maintenance aplikacji. W szczególności ważne jest instalowanie wszystkich aktualizacji.

4. Test działania aplikacji na naszym systemie operacyjnym

Wyobraźmy sobie dwójkę ludzi, niech to będą nasi dalsi znajomi. Nasza dwójka znajomych złożyła się na dużego lotka i trafiła szóstkę. Podzielili wygraną na pół. Jeden przebalował swoją część na podróże, zabawy, przyjemności. Drugi zainwestował pieniądze w budowę fabryki. Fabryka niestety zbankrutowała. Po całym zamieszaniu obaj są tam gdzie byli, czyli bez grosza. Jak ocenimy zachowanie tych przyjaciół? I jak ocenimy to co się stało?

Słowo od eksperta:

Człowiek inwestujący pieniądze w przedsięwzięcie, które bankrutuje, przynosi szkodę nie tylko sobie, ale i innym. Gdyby te same pieniądze wydać na przyjęcia w gronie przyjaciół, ci mieliby z tego (wolno nam mieć nadzieję) przyjemność, podobnie zresztą jak wszyscy, do których pieniądze te ostatecznie by wpłynęły: rzeźnik, piekarz lub przemytnik alkoholu. Jeśli jednak wydaje się je np. na budowę torów kolejowych w miejscu, w którym – jak się okazuje – na komunikację tego rodzaju nie ma zapotrzebowania, zajmują tylko pewną część pracy ludzkiej czymś, co nie przysporzy nikomu przyjemności. Tymczasem ktoś, kto wskutek chybionej inwestycji straci swój majątek, uważany jest za ofiarę niezawinionego nieszczęścia, podczas gdy wesoły rozrzutnik, który wydał swoje pieniądze w sposób filantropijny, traktowany jest z pogardą jako człowiek niemądry i lekkomyślny.

Jeżeli nasz system operacyjny, zgodnie z przewidywaniem eksperta wspierałby nieszczęsnego bankruta, a z pogardą traktował rozrzutnika to znaczy, że aplikacja „Kult pracy”  działa u nas znakomicie.

5. Działanie aplikacji

Kod aplikacji jest taki: Praca jest dobra nawet wtedy kiedy jest zła (czyli wyrządza szkodę), próżniactwo jest złe nawet wtedy kiedy jest dobre (czyli przynosi pożytek). Mówiąc prościej. Praca jest zawsze dobra, próżniactwo jest zawsze złe.  Godzina poświęcona na pracę jest zawsze bardziej wartościowa od godziny poświęconej na lenistwo.

System operacyjny przyjmuje „użyteczność pracy” jako niepodważalny dogmat i się tym nie zajmuje. Ma zablokowane rutynowe procedury, które są podejmowane przy każdej innej akcji. Nigdy nie analizuje jakie są skutki pracy dla drugiego człowieka, dla społeczeństwa, czy dla środowiska. Dogmat narzuca myślenie „skoro to jest praca to skutki są dobre”. Aplikacja powoduje, że system powtarza bezmyślne „żadna praca nie hańbi”.

6. Skutki społeczne aplikacji

Słowo od eksperta:

Dla ilustracji rozważmy jakiś przykład. Przypuśćmy, że w danej chwili pewna liczba robotników zajmuje się produkcją szpilek. Ludzie ci wyrabiają wszystkie szpilki, jakich świat potrzebuje, pracując – powiedzmy – osiem godzin dziennie. Pewnego dnia ktoś robi wynalazek, dzięki któremu ta sama liczba ludzi może wyprodukować dwa razy więcej szpilek niż dotychczas. W świecie rozumnym każdy, kto trudni się produkcją szpilek, zacząłby pracować cztery godziny zamiast ośmiu, a wszystko poza tym zostałoby po staremu. Jednak w świecie rzeczywistym uznano by to za demoralizację. Wszyscy pracują nadal osiem godzin, szpilek jest za dużo, część przedsiębiorców bankrutuje i połowa ludzi zatrudnionych przy produkcji szpilek traci pracę. W rezultacie otrzymujemy tę samą ilość wolnego czasu, co w systemie racjonalnym, z tą tylko różnicą, że gdy jedna połowa ludzi nie ma nic do roboty, druga nadal się przepracowuje. W ten sposób staje się pewne, że nieunikniony przyrost wolnego czasu zamiast być źródłem powszechnego szczęścia, spowoduje pomnożenie niedoli. Czy można wyobrazić sobie większy obłęd?

Co nastąpi jednak, gdy osiągnięty zostanie punkt, w którym wszyscy będą mogli zaspokoić swoje potrzeby bez wielogodzinnej pracy? Na Zachodzie problem ten rozwiązuje się na wiele sposobów. A kiedy metody te okazują się nieskuteczne, wybucha wojna: każemy pewnej liczbie ludzi zająć się wytwarzaniem środków wybuchowych, innej za grupie polecamy przeprowadzać wybuchy, jak byśmy byli dziećmi, które właśnie odkryły sztuczne ognie. Dzięki połączeniu tych wszystkich środków udaje nam się – choć nie bez trudności – podtrzymać wiarę w to, że długie godziny ciężkiej pracy są nieuniknionym przeznaczeniem przeciętnego człowieka.

Moralność pracy to moralność niewolników, a świat współczesny nie potrzebuje niewolnictwa.

Podsumowując wypowiedzi eksperta, można by powiedzieć, że efektem działania aplikacji jest trzymanie ogółu prostych systemów operacyjnych w permanentnej niedoli. Rozwój cywilizacyjny mógłby doprowadzić do sytuacji, że miliony systemów mogłoby żyć szczęśliwie i dostatnio, nie przepracowując się zbytecznie. Aplikacja „Kult pracy”, czyli bardzo silne, wewnętrzne przekonanie, że należy dużo i ciężko pracować ma tu podwójnie korzystny efekt żeby taka sytuacja się nie zdarzyła.  Nie tylko blokuje jakiekolwiek pytania „dlaczego pracujemy tak dużo?”, ale też zabiera wolny czas, w którym mogłyby się takie pytania pojawić.

Co napędza działanie aplikacji? Próżność ludzka. Nieustanny wyścig w bogaceniu się. Bogaci chcą być bogatsi, a bogatsi jeszcze bogatsi. Fakt, że bogacimy się szybciej i skuteczniej zamiast zadowolić ludzką próżność jeszcze ją wzmacnia.  Cały wyścig nie zwalnia, tylko nieustannie przyspiesza. Próżność ludzka powoduje, że celem nie jest zapewnienie sobie sympatycznych warunków do życia, celem jest bycie lepszym od innych. Póki jest ktoś bogatszy ode mnie nie będę szczęśliwy. Będziemy tak się ścigać aż odkryjemy prędkość graniczną. Fajnie. Ale może fajniej by było przestać?

Moim zdaniem za „kult pracy” nie ponosi winy żaden poszczególny człowiek, czy poszczególny system polityczny.  Ludzkość jako ogół dała się tu złapać w pułapkę. Wypada mieć tylko nadzieje, że będzie coraz więcej ludzi potrafiących tak logicznie i zdroworozsądkowo ocenić sytuacje jak Bertrand Russell – coraz więcej ludzi zajrzy w swoim systemie do działu „dodaj/usuń program” i kliknie na „kult pracy”.

7. Deinstalacja

Przede wszystkim należy się poważnie zastanowić, czy warto deinstalować „Kult pracy”. To matriksowy wybór między czerwoną i niebieską pigułką. Rzeczywistość jest tak tu dużo bardziej ciekawa niż film.  „Kult pracy” jest dużo potężniejszy niż Matrix, a wojownicy typu Russell dużo mniej wpływowi i mniej groźni niż Morfeusz.

Niebieska pigułka – to powrót do spokojnego życia mrówki-robotnicy. Czerwona pigułka to otwarcie na zupełnie nowy świat. To nagłe odkrycie, że to nie jest jakieś teoretyczne gadanie.  To tysiące rzeczy, które dzieją się tu i teraz. Książki, filmy, publikacje, happeningi. Ci co wzięli czerwoną pigułkę robią sporo ciekawych rzeczy. I robią to z pasją.

Mój blog to tak naprawdę mało subtelne optowanie za czerwoną pigułką. Dlaczego uważam, że powinno się odinstalować „Kult pracy”? Mogę tu podać powód ekologiczny. Kult pracy + doskonalenie produkcji = gigantyczna nadprodukcja. A to oznacza zaśmiecanie planety i niechybną zgubę cywilizacji ludzkiej. Nie ma tu wątpliwości, naukowcy spierają się tylko o daty.

Inny powód to etyka. Pamiętacie film „Adwokat diabła”? To przeraźliwe zdanie „Próżność… to mój ulubiony grzech”. Ten film pokazuje, że cały system oparty na ciężkiej pracy prowadzącej do awansu i bogacenia jest stopniową degeneracją człowieka. Ten system jest jak Al Pacino grający postać diabła. Na zewnątrz piękny i czarujący, a w środku szatańsko zły. Kevin Lomax, młody prawnik, bohater filmu nie różni się niczym od „młodych, ambitnych i gniewnych” jadących do pracy warszawskim metrem. Myśli, że postępuje słusznie, że tak trzeba, że to jest prawidłowa droga. Nie dostrzega, że cała ta zabawa polega na promowaniu najgorszych cech ludzkich. Na próżnej żądzy zdobycia jak najwięcej dla siebie i udowodnieniu swojej wartości poprzez pokonanie i poniżenie innych.  „Kult pracy” to czyste zło ukryte za szarmanckim uśmiechem Ala Pacino (Uwaga nie praca to zło, praca jest taka samo zła lub dobra jak oddychanie czy lodówka. Kult pracy jest zły)

Jeśli nawet przekonałem kogoś co do słuszności deinstalacji to jeszcze nie koniec problemu. Tak naprawdę to nie jest to proste łyknięcie pigułki, czy kliknięcie przycisku. Ta aplikacja była wgrywana nam do głów od przedszkola do studiów. Jeśli jakiś program się długo instaluje to będzie się długo odinstalowywał (aczkolwiek krócej – co pocieszające). Kiedyś usłyszałem cytat, który to trafnie opisuje  „Otrzymałem naprawdę solidną edukację, zajęło mi całe lata żeby się jej oduczyć”. Niemniej nawet najtrudniejsza deinstalacja musi się zacząć od pierwszego kroku.

Brak wolnego czasu pozbawia nas wielu najpiękniejszych rzeczy w życiu. Dzisiaj nie ma już żadnego powodu, by przeważająca część ludzkości cierpiała z tego powodu. 

Wiecie kiedy było to dzisiaj dla Russella? Dokładnie w 1932 roku. 79 lat!  Panie Russell, 79 lat, miliony wynalazków, które usprawniły produkcję i dalej pana słowa są aktualne.

Kult Lenistwa v0.01 - rys. Asia Boruc

ps. istnieje możliwość, że część osób czytających ten tekst zobaczy w nim propagandę komunizmu czy anarchizmu. Jeśli tak jest to znaczy aplikacja „kult pracy” wybiła już wszystkie szare komórki zdolne się jej przeciwstawić. Russell wyśmiewał komunizm jako system, który jeszcze bardziej uwierzył w brednie o „kulcie pracy”. To „bardziej” można dostrzec gołym okiem w wielu miejscach w Polsce, obserwując cudaczne i zrujnowane efekty nadprodukcji. Anarchizm też nie ma z tym nic wspólnego. Zresztą na polskim gruncie rozmowy o anarchizmie to science-fiction.

Jeżeli jest tu jakaś propaganda to propaganda wolnego czasu bez wyrzutów sumienia. Może jeszcze propaganda ekologiczna.

Moja osobista myśl jest taka, że nie ma tu potrzeby (czy też możliwości) rewolucyjnej zmiany. Nawet jeśli widzę przepracowującą się ludzkość jako bandę lemingów pędzącą z radością prosto na krawędź urwiska to jedyne co można z tym zrobić to spokojne rozmawianie z lemingami, z którymi mam okazję się zetknąć. Jeżeli przekonam choćby jednego to znaczy, że nie żyłem na próżno.